Điều kiện để bảo hộ nhãn hiệu là gì? Vì sao cần phải đăng ký bảo hộ nhãn hiệu?

1. Điều kiện bảo hộ đối với nhãn hiệu

Nhãn hiệu được bảo hộ khi đáp ứng 02 điều kiện theo quy định tại Điều 72 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi 2009, 2019) như sau:

• Nhãn hiệu phải là dấu hiệu có thể nhìn thấy được dưới nhiều dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều hoặc sự kết hợp của những yếu tố này và được biểu hiện thông qua một hoặc nhiều màu sắc;
• Nhãn hiệu phải có khả năng phân biệt rõ ràng giữa hàng hoá, dịch vụ của chủ sở hữu nhãn hiệu với hàng hoá, dịch vụ của các chủ thể khác.

Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 có hiệu lực từ ngày 01/01/2023 sửa đổi điều kiện đầu tiên về điều kiện bảo hộ nhãn hiệu thành: “Nhãn hiệu là dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều hoặc sự kết hợp các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc hoặc dấu hiệu âm thanh thể hiện được dưới dạng đồ họa”.

Vậy, có thể thấy rằng theo Luật sở hữu trí tuệ Việt Nam, các nhãn hiệu dưới dạng âm thanh hoặc mùi hương sẽ không được bảo hộ do không nhìn thấy được, kể cả khi âm thanh, mùi hương đó có khả năng phân biệt cao.

2. Vì sao cần phải đăng ký bảo hộ nhãn hiệu?

Nhãn hiệu là một trong những dấu hiệu giúp khách hàng, người tiêu dùng nhận biết sản phẩm và nhớ đến tên tuổi của tổ chức hoặc cá nhân kinh doanh. Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu mang lại cho doanh nghiệp quyền độc quyền nhãn hiệu từ đó ngăn chặn người khác sử dụng nhãn hiệu tương tự hoặc gây ra sự nhầm lẫn. Nếu không đăng ký, việc đầu tư vào việc quảng bá sản phẩm của doanh nghiệp có thể trở nên vô ích vì công ty đối thủ có thể sử dụng nhãn hiệu tương tự hoặc gây ra sự nhầm lẫn.

Các tổ chức hoặc cá nhân xây dựng nhãn hiệu nếu không thực hiện việc đăng ký bảo hộ có thể đối mặt với những rủi ro pháp lý như việc nhãn hiệu này bị trùng lặp hoặc bị cá nhân, tổ chức khác lợi dụng nhãn hiệu để thu lợi bất chính.

Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu giúp doanh nghiệp ngăn chặn các rủi ro pháp lý, bảo vệ cá nhân và tổ chức trong quá trình sử dụng nhãn hiệu và tự chủ động trong các hoạt động sản xuất và kinh doanh.

3. Phạm vi bảo hộ nhãn hiệu

Căn cứ Khoản 1, Khoản 6 Điều 93 Luật sở hữu trí tuệ 2005, phạm vi bảo hộ của nhãn hiệu được hiểu rằng nhãn hiệu khi được cấp văn bằng bảo hộ tại một quốc gia sẽ chỉ được bảo vệ tại quốc gia đó và quyền bảo hộ chỉ giới hạn trong lĩnh vực và ngành nghề mà nhãn hiệu được cấp bảo hộ, theo đúng đơn đăng ký. Tuy nhiên, có một ngoại lệ đối với nhãn hiệu nổi tiếng: phạm vi bảo hộ của chúng thường rộng lớn hơn đáng kể và có thể áp dụng cho cả các mặt hàng và dịch vụ không cùng loại, như được quy định tại Điểm d, Khoản 1, Điều 129 của Luật Sở hữu trí tuệ 2005.

Đối với từng loại nhãn hiệu sẽ có phạm vi bảo hộ khác nhau, cụ thể:

Dạng nhãn hiệu chữ in tiêu chuẩn (cấu tạo từ các chữ in hoặc số theo tiêu chuẩn màu đen và trắng)

Dạng nhãn hiệu này được bảo hộ đối với nội dung của nhãn hiệu kết cấu các chữ cái, cách phát âm và ý nghĩa của nhãn hiệu. Do đó, chủ sở hữu của nhãn hiệu chữ in tiêu chuẩn có quyền sử dụng nó ở bất kỳ dạng chữ hoặc màu sắc nào mà họ mong muốn, miễn là không xâm phạm vào phạm vi bảo hộ của nhãn hiệu khác.

Trong trường hợp chủ sở hữu sáng tạo nhãn hiệu của họ với cách trình bày khác, thì cách trình bày mới đó không thuộc phạm vi bảo hộ của nhãn hiệu chữ in tiêu chuẩn.

Dạng nhãn hiệu chữ cách điệu/hình họa (cấu tạo từ các chữ cái, từ ngữ, chữ số được cách điệu hoặc và/và hình họa hóa hoặc và/và chứa màu sắc)

dạng nhãn hiệu này được bảo hộ cả về nội dung và cách trình bày mỹ thuật.

Lưu ý rằng phạm vi này có thể bị hạn chế bởi cách trình bày mỹ thuật đã đăng ký và không được phép sử dụng cách trình bày khác, như là dạng nhãn hiệu chữ in tiêu chuẩn.

Nhãn hiệu nổi tiếng

nhãn hiệu nổi tiếng cso phạm vi bảo hộ cho tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ không cùng loại. Mặc dù không cần đăng ký cho từng sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể, nhưng việc sử dụng dấu hiệu trùng hoặc tương tự với nhãn hiệu nổi tiếng (dưới dạng dịch nghĩa, phiên âm) có thể gây nhầm lẫn về nguồn gốc và được coi là xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu.

Như vậy, tùy thuộc loại hình và đặc điểm của nhãn hiệu mà phạm vi được bảo hộ khác nhau theo quy định pháp luật và việc xác định phạm vi bảo hộ là vô cùng quan trọng để chủ sở hữu có thể sử dụng nhãn hiệu của mình một cách hiệu quả. Điều này được thực hiện thông qua việc cân nhắc đăng ký cho các nhóm ngành sản phẩm và dịch vụ cụ thể, thiết kế nhãn hiệu, và xác định các quốc gia cụ thể mà cần phải đăng ký bảo hộ.

Xem thêm bài viết: Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu mới nhất hiện nay

4. Ý nghĩa của việc bảo hộ nhãn hiệu

Đăng ký bảo hộ độc quyền nhãn hiệu có ý nghĩa quan trọng không chỉ riêng với chủ doanh nghiệp, chủ sở hữu, khách hàng mà còn có ý nghĩa với xã hội.

Đối với chủ đơn vị sản xuất, doanh nghiệp, chủ sở hữu:

• Yên tâm sản xuất, đầu tư và kinh doanh bởi nhãn hiệu sản phẩm, hàng hóa đã được đảm bảo.
• Có thể độc quyền trong sản xuất và kinh doanh nhãn hiệu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đó.
• Có cơ hội chiếm lĩnh thị trường tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ.

Đối với khách hàng hay người tiêu dùng: 

• Chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được bảo đảm.
• Tăng độ tin cậy, uy tín cho người tiêu dùng.

Đối với xã hội:

• Nắm bắt được thông tin pháp lý để tiện quản lý thị trường.
• Tạo thị trường đa dạng các loại sản phẩm, dịch vụ.
• Giữ môi trường kinh doanh công bằng, lành mạnh.

Việc bảo hộ nhãn hiệu có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với uy tín, thương hiệu và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Các nhãn hiệu có giá trị cần được đăng ký bảo hộ đúng cách, đồng thời được pháp luật bảo vệ một cách nghiêm ngặt trước các hành vi xâm phạm. Đó chính là cách để doanh nghiệp có thể yên tâm phát triển thương hiệu và kinh doanh trong dài hạn.

Xem thêm bài viết: Văn bằng bảo hộ nhãn hiệu là gì? Hiệu lực và điều kiện cấp văn bằng bảo hộ

Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ

5. Trường hợp không được bảo hộ nhãn hiệu?

Theo Điều 73 và 74 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2015, 5 trường hợp không được bảo hộ nhãn hiệu gồm:

• Nhãn hiệu trùng hoặc giống với nhãn hiệu nổi tiếng đã có mặt trên thị trường;
• Nhãn hiệu có tính mô tả bản chất, chất lượng hoặc nguồn gốc địa lý của sản phẩm;
• Nhãn hiệu có chứa nội dung gây nhầm lẫn hoặc mang tính chất dối lừa khách hàng, người tiêu dùng về nguồn gốc xuất xứ, tính năng, công dụng, chất lượng hay các đặc tính khác của hàng hoá, dịch vụ;
• Nhãn hiệu mang những từ ngữ vi phạm chuẩn mực đạo đức hoặc tôn giáo, bị coi là trái với trật tự công cộng hay đạo đức xã hội, vi phạm quy định của pháp luật;
• Nhãn hiệu thiết kế giống hoặc gần giống với quốc kỳ hay quốc huy của các quốc gia khác.

Xem chi tiết tại: Các đối tượng và trường hợp không được bảo hộ nhãn hiệu

6. Các rủi ro tiềm ẩn khi không đăng ký bảo hộ nhãn hiệu?

Dưới đây là các rủi ro tiềm ẩn khi không đăng ký bảo hộ nhãn hiệu mà chủ sở hữu nhãn hiệu có thể gặp phải:

• Nhãn hiệu dễ bị đạo nhái, làm giả mà không có cơ sở pháp lý để bảo vệ.
• Các đối thủ cạnh tranh có thể sử dụng trái phép nhãn hiệu để kinh doanh các sản phẩm tương tự.
• Khó xây dựng được uy tín và thương hiệu mạnh mẽ trong tâm trí người tiêu dùng.
• Khó mở rộng thị trường sang các nước khác do nhãn hiệu không được bảo hộ ở các nước đó.

Tóm lại việc không đăng ký bảo hộ mang theo nhiều rủi ro, đặc biệt là khi doanh nghiệp đang tập trung phát triển chuỗi hệ thống. Rủi ro lớn nhất có thể xảy ra là thương hiệu của doanh nghiệp bị đối thủ chiếm đoạt.

7. Cách xử lý khi nhãn hiệu bị đăng ký trùng lặp ở nhiều nước?

• Liên hệ với cơ quan có thẩm quyền ở các nước để tranh chấp và hủy bỏ đăng ký trùng lặp.
• Chứng minh được mình là chủ sở hữu hợp pháp của nhãn hiệu thông qua các bằng chứng về thời điểm sử dụng đầu tiên.
• Xem xét khả năng mua lại nhãn hiệu ở các nước bị đăng ký trùng lặp nếu có thể.
• Đăng ký nhãn hiệu ở nhiều nước để tránh tình trạng trùng lặp về sau.
• Sử dụng chiến lược phân biệt hóa nhãn hiệu ở từng thị trường để tránh nhầm lẫn.

Trên đây là tổng hợp các thông tin chi tiết về bảo hộ độc quyền nhãn hiệu cùng ý nghĩa và điều kiện để được đăng ký bảo hộ. Để biết thêm các thông tin pháp luật khác, các bạn hãy liên hệ ngay với Apolat Legal theo hotline 0911.357.447 để được các luật sư của chúng tôi hỗ trợ tư vấn trực tiếp.

Thông tin liên hệ:

• HCM: Tầng 5, 99-101 Nguyễn Đình Chiểu, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, Hồ Chí Minh.
• HN: Tầng 10, số 5 Điện Biên Phủ, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Hà Nội.
• Phone: 0911 357 447
• Email: info@apolatlegal.com
• Website: apolatlegal.com

Tham khảo thêm các bài viết liên quan đến việc bảo hộ nhãn hiệu

• Hồ sơ đăng ký tách đơn nhãn hiệu
• Các trường hợp và đối tượng không được bảo hộ nhãn hiệu

Chia sẻ: