Một số câu hỏi giải đáp liên quan đến gia hạn hợp đồng xây dựng

1. Có thể gia hạn hợp đồng xây dựng trong những trường hợp nào?

Theo quy định pháp luật, việc gia hạn hợp đồng xây dựng chỉ được thực hiện trong những trường hợp mà pháp luật quy định và cho phép. Cụ thể, theo quy định tại Khoản 2 Điều 39 Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22 tháng 04 năm 2015 của Chính Phủ, tiến độ thực hiện hợp đồng xây dựng được điều chỉnh trong các trường hợp sau:

a) Do ảnh hưởng của động đất, bão, lũ, lụt, sóng thần, hỏa hoạn, địch họa hoặc các sự kiện bất khả kháng khác.

b) Thay đổi, điều chỉnh dự án, phạm vi công việc, thiết kế, biện pháp thi công theo yêu cầu của bên giao thầu làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng.

c) Do việc bàn giao mặt bằng không đúng với các thỏa thuận trong hợp đồng, tạm dừng hợp đồng do lỗi của bên giao thầu, các thủ tục liên quan ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng xây dựng mà không do lỗi của bên nhận thầu gây ra.

d) Tạm dừng thực hiện công việc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà không do lỗi của bên giao thầu gây ra.

2. Các bên có thẩm quyền điều chỉnh hợp đồng xây dựng trong trường hợp gia hạn hợp đồng hay không?

Theo quy định pháp luật, cụ thể tại Điều 36 Nghị định số  37/2015/NĐ-CP ngày 22 tháng 04 năm 2015 của Chính Phủ, được sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 12 Điều 1 Nghị định số 50/2021/NĐ-CP ngày 01 tháng 04 năm 2021 của Chính Phủ, nguyên tắc điều chỉnh hợp đồng xây dựng được quy định như sau:

1. Việc điều chỉnh hợp đồng xây dựng chỉ được áp dụng trong thời gian thực hiện hợp đồng bao gồm cả thời gian được gia hạn thực hiện hợp đồng theo quy định của pháp luật.
2. Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định, đơn giá hợp đồng chỉ được điều chỉnh trong các trường hợp quy định tại điểm b, c, d khoản 2 Điều 143 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13.
3. Đối với hợp đồng trọn gói, chỉ được điều chỉnh hợp đồng cho những khối lượng công việc bổ sung ngoài phạm vi công việc theo hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng, hợp đồng cung cấp thiết bị là nằm ngoài phạm vi công việc phải thực hiện theo thiết kế, yêu cầu của hồ sơ mời thầu hoặc hồ sơ yêu cầu; đối với hợp đồng tư vấn là nằm ngoài nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện) và các trường hợp quy định tại điểm b, c, d khoản 2 Điều 143 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13.
4. Giá hợp đồng sau điều chỉnh không làm vượt giá gói thầu hoặc dự toán gói thầu được phê duyệt (bao gồm cả chi phí dự phòng cho gói thầu đó) thì chủ đầu tư được quyền quyết định điều chỉnh; trường hợp vượt giá gói thầu hoặc dự toán gói thầu được phê duyệt thì phải được chấp thuận chủ trương điều chỉnh giá hợp đồng của người có thẩm quyền quyết định đầu tư hoặc Bộ trưởng bộ quản lý ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi được giao đối với các dự án đầu tư do Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư trước khi thực hiện điều chỉnh và phải đảm bảo đủ vốn để thanh toán cho bên nhận thầu theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng. Việc điều chỉnh dự toán xây dựng, dự toán gói thầu, giá gói thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng và pháp luật về đấu thầu.

Như vậy, có thể thấy, theo quy định, trong trường hợp gia hạn hợp đồng xây dựng, các bên có thẩm quyền sẽ có quyền điều chỉnh hợp đồng xây dựng nếu giá hợp đồng sau điều chỉnh không làm vượt giá gói thầu hoặc dự toán gói thầu được phê duyệt.

Ngoài ra, nếu việc điều chỉnh hợp đồng trong trường hợp gia hạn hợp đồng xây dựng khiến giá hợp đồng vượt giá gói thầu hoặc dự toán gói thầu được phê duyệt thì phải được chấp thuận chủ trương điều chỉnh giá hợp đồng của người có thẩm quyền quyết định đầu tư hoặc Bộ trưởng bộ quản lý ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi được giao đối với các dự án đầu tư do Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư trước khi thực hiện điều chỉnh và phải đảm bảo đủ vốn để thanh toán cho bên nhận thầu theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng.

3. Bên nhận thầu có quyền kiến nghị gia hạn hợp đồng xây dựng khi không đảm bảo tiến độ xây dựng theo hợp đồng tư vấn không?

Tại Khoản 8.6 Điều 8 Thông tư số 02/2023/TT-BXD ngày 03 tháng 03 năm 2023 của Bộ xây dựng đã quy định rõ, khi tiến độ đã bị chậm hơn so với tiến độ thi công như các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng của công việc đó mà không phải do những nguyên nhân đã nêu trong khoản 8.4 Điều này, khi đó Chủ đầu tư yêu cầu Nhà thầu trình một bản tiến độ thi công được sửa đổi để thực hiện tiến độ hoàn thành, trong thời gian yêu cầu.

Trong đó, theo quy định tại Khoản 8.4, Chủ đầu tư và Nhà thầu sẽ thương thảo về việc gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng trong các trường hợp sau đây:

– Chủ đầu tư không trao cho Nhà thầu quyền tiếp cận, sử dụng các phần hoặc toàn bộ công trường theo thời gian quy định;

– Chủ đầu tư chậm trễ không có lý do trong việc cấp biên bản nghiệm thu công trình;

– Nhà thầu tuân thủ các hướng dẫn của Chủ đầu tư khi các hướng dẫn của Chủ đầu tư đúng quy định, mới phát sinh, không nằm trong thỏa thuận đã có trước đó.

Đồng thời, Nhà thầu được phép theo Điều 24 [Khiếu nại và xử lý các tranh chấp] gia hạn thời gian hoàn thành nếu do một trong những lý do sau đây:

– Có sự thay đổi phạm vi công việc, thiết kế, biện pháp thi công theo yêu cầu của Chủ đầu tư làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng;

– Do ảnh hưởng của các trường hợp bất khả kháng;

– Sự chậm trễ, trở ngại trên công trường do Chủ đầu tư, nhân lực của Chủ đầu tư hay các Nhà thầu khác của Chủ đầu tư gây ra như: việc bàn giao mặt bằng không đúng với các thỏa thuận trong hợp đồng, các thủ tục liên quan ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng mà không do lỗi của Nhà thầu gây ra;

– Do Chủ đầu tư không hoặc chậm thanh toán vốn theo quy định của hợp đồng.

Như vậy, trong trường hợp không đảm bảo tiến độ xây dựng theo hợp đồng tư vấn, Nhà thầu chỉ có quyền kiến nghị gia hạn hợp đồng xây dựng nếu thuộc các trường hợp quy định tại Khoản 8.4 Điều 8 Thông tư số 02/2023/TT-BXD ngày 03 tháng 03 năm 2023 của Bộ xây dựng.

4. Trong thời gian chờ công văn chấp thuận gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng xây dựng thì có thể tiến hành xây dựng hay không?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 39  Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22 tháng 04 năm 2015 của Chính Phủ đã quy định rõ, khi điều chỉnh tiến độ hợp đồng không làm kéo dài tiến độ thực hiện hợp đồng (bao gồm cả thời gian được kéo dài tiến độ thực hiện hợp đồng theo quy định của hợp đồng xây dựng) thì chủ đầu tư và nhà thầu thỏa thuận, thống nhất việc điều chỉnh. 

Trường hợp điều chỉnh tiến độ làm kéo dài tiến độ thực hiện hợp đồng thì chủ đầu tư phải báo cáo Người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định.

Từ đó, có thể thấy, đối với trường hợp chờ công văn chấp thuận gia hạn hợp đồng xây dựng khiến cho tiến độ hợp đồng xây dựng bị kéo dài, phía chủ đầu tư có nghĩa vụ là phải báo cáo Người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định.

Ngoài ra, pháp luật không hề có quy định về việc phải ngừng tiến hành xây dựng trong quá trình chờ công văn chấp thuận gia hạn hợp đồng xây dựng. Như vậy, trong thời gian chờ công văn chấp thuận gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng xây dựng, vẫn có thể tiến hành xây dựng.

Chia sẻ: