Thực phẩm bổ sung (“TPBS”) là thực phẩm thông thường được bổ sung vi chất và các yếu tố có lợi cho sức khỏe như vitamin, khoáng chất, axit amin, axit béo, enzym, probiotic, prebiotic và chất có hoạt tính sinh học khác. Khái niệm này được đề cập rõ ràng tại Điều 2.1 Thông tư 43/2014/TT-BYT ngày 24 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về quản lý thực phẩm chức năng (“TT 43”). Đây là một nhóm sản phẩm thuộc dòng thực phẩm chức năng như quy định tại Điều 2.28 Luật An Toàn Thực Phẩm 2010 (“Luật ATTP”).
Theo pháp luật hiện hành, cụ thể là Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày ngày 02 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm (“NĐ 15”), TPBS thuộc nhóm sản phẩm được áp dụng thủ tục tự công bố như quy định tại Điều 4, Điều 5 NĐ 15.
Theo đó, tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm trên phương tiện thông tin đại chúng hoặc trang thông tin điện tử của mình hoặc niêm yết công khai tại trụ sở của tổ chức, cá nhân và công bố trên Hệ thống thông tin dữ liệu cập nhật về an toàn thực phẩm (Trong trường hợp chưa có Hệ thống thông tin dữ liệu cập nhật về an toàn thực phẩm thì tổ chức, cá nhân nộp 01 bản qua đường bưu điện hoặc trực tiếp đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ định để lưu trữ hồ sơ và đăng tải tên tổ chức, cá nhân và tên các sản phẩm tự công bố trên trang thông tin điện tử của cơ quan tiếp nhận. Trường hợp tổ chức, cá nhân có từ 02 cơ sở sản xuất trở lên cùng sản xuất một sản phẩm thì tổ chức, cá nhân chỉ nộp hồ sơ tại một cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương có cơ sở sản xuất do tổ chức, cá nhân lựa chọn. Khi đã lựa chọn cơ quan quản lý nhà nước để nộp hồ sơ thì các lần tự công bố tiếp theo phải nộp hồ sơ tại cơ quan đã lựa chọn trước đó). Nội dung này quy định tại Điều 5.2(a) NĐ 15.
Ngay sau khi tự công bố sản phẩm, tổ chức, cá nhân được quyền sản xuất, kinh doanh sản phẩm và chịu trách nhiệm hoàn toàn về an toàn của sản phẩm đó (Điều 5.2(b) NĐ 15).
Biểu mẫu Bản tự công bố được áp dụng theo Mẫu số 01 Phụ lục I ban hành kèm theo NĐ 15.
Rõ ràng, theo quy định hiện hành có thể thấy rằng, trình tự, thủ tục quản lý ở bước tiền kiểm đối với TPBS khá đơn giản, thông thoáng, nhanh gọn cả về mặt biểu mẫu, thành phần hồ sơ và thời gian giải quyết.
Tuy nhiên, với Bản dự thảo Nghị định sửa đổi NĐ 15 (“DT NĐ sửa đổi”) gần nhất mà Apolat Legal được biết cho thấy, nhóm TPBS đang được đề nghị đưa sang áp dụng theo thủ tục phải đăng ký Bản công bố sản phẩm. Trong trường hợp nội dung đề xuất sửa đổi này được thông qua, các quy định, yêu cầu liên quan đến biểu mẫu, thành phần hồ sơ đăng ký cũng chặt chẽ, khó khăn hơn rất nhiều. Thời gian thẩm định hồ sơ và cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố theo thủ tục này cũng lâu hơn rất nhiều.
Có lẽ, đề xuất nội dung sửa đổi nêu trên xuất phát từ thực tế các doanh nghiệp lách quy định liên quan đến việc phân nhóm sản phẩm thực phẩm để đưa một số sản phẩm có bản chất là Thực Phẩm Bảo Vệ Sức Khỏe sang phân nhóm TPBS. Việc doanh nghiệp áp dụng thủ tục tự công bố trong trường hợp này dẫn đến chất lượng sản phẩm chưa thực sự được quản lý sát sao. Điều này cũng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm.
Đứng trước nội dung dự thảo sửa đổi như trên, doanh nghiệp cần chủ động rà soát và có kế hoạch chuẩn bị hồ sơ, tài liệu cần thiết việc đăng ký bản công bố đối với các sản phẩm TPBS, theo đó, trong trường hợp nội dung dự thảo sửa đổi được thông qua, doanh nghiệp có thể thực hiện việc đăng ký sớm nhất, kịp thời nhất, hạn chế bị gián đoạn hoạt động kinh doanh của mình.
Bài viết liên quan
- Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia cho nhóm Thực phẩm bảo vệ sức khỏe
- Quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí trong công tác an toàn thực phẩm
