Quy định của pháp luật Việt Nam về cách thức nộp đơn đăng ký sáng chế

Quyền sở hữu công nghiệp sáng chế được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật Sở Hữu Trí Tuệ này hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Để được cấp văn bằng bảo hộ thì chủ đơn phải trả thủ tục nộp đơn và xử lý đơn đăng ký theo quy định của pháp luật quốc gia, nơi mà sáng chế được đăng ký bảo hộ. Việc tìm hiểu, tuân thủ và thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn trong quy trình đăng ký là một trong những điều kiện quan trọng để giúp chủ sở hữu sáng chế xác lập quyền, bên cạnh là đánh giá khả năng bảo hộ sáng chế. Theo đó, bài viết này phân tích cụ thể về quy trình, cách thức nộp đơn đăng ký nhãn hiệu. Song song đó cũng gợi lên một số rủi ro pháp lý mà chủ đơn có thể phải đối mặt nếu không tuân thủ quy trình nộp và xử lý đơn theo quy định hiện hành. 

Xem thêm: Quy định của pháp luật Việt Nam về kiểm soát an ninh trong đăng ký sáng chế. Đối chiếu với quy định của pháp luật SHTT trước Luật SHTT 2022

1. Cách thức nộp đơn đăng ký sáng chế

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và nộp đơn đăng ký sáng chế tại Cục SHTT Việt Nam 

Hồ sơ đăng ký sáng chế nộp tại Cục SHTT sẽ bao gồm những văn bản sau đây:

• 2 tờ khai đăng ký sáng chế.
• 2 văn bản mô tả sáng chế.
• 2 văn bản tóm tắt sáng chế.
• Bản sao các chứng từ nộp lệ phí (với trường hợp nộp phí qua bưu chính hoặc thông qua tài khoản của Cục SHTT). 
• Các loại giấy tờ khác (nếu có). 

Hình thức nộp đơn: Đơn có thể được nộp tại Cục Sở hữu trí tuệ hoặc tại các địa điểm tiếp nhận đơn khác do Cục Sở hữu trí tuệ thiết lập. Đơn cũng có thể được gửi qua bưu điện tới các địa điểm tiếp nhận đơn nói trên. Cục Sở hữu trí tuệ không gửi trả lại các tài liệu đã nộp (trừ bản gốc tài liệu nộp để kiểm tra khi đối chiếu với bản sao) 

Xử lý tại thời điểm tiếp nhận đơn đăng ký:

• Đối với hình thức nộp đơn trực tiếp: chuyên viên/cán bộ tiếp nhận đơn của Cục SHTT sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ, đồng thời đối chiếu với danh mục văn bản ghi trong tờ khai để kết luận có tiếp nhận đơn hay không.  
• Trong trường hợp đơn có đầy đủ các văn bản theo quy định thì chuyên viên/cán bộ sẽ tiếp nhận đơn đăng ký, đóng dấu xác nhận ngày nộp đơn và số đơn vào trong tờ khai. Tờ khai đăng ký có thể hiện ngày nộp đơn, số đơn đăng ký và được đóng dấu xác nhận sẽ được trả lại cho người nộp đơn.  
• Nếu đơn thiếu một trong số các văn bản tối thiểu thì chuyên viên/cán bộ sẽ từ chối tiếp nhận, hoặc gửi thông báo từ chối tiếp nhận cho người nộp đơn đăng ký (trong trường hợp gửi đơn qua đường bưu điện). Trong trường hợp đơn không được tiếp nhận, các văn bản có trong hồ sơ đăng ký sẽ không được hoàn trả, chỉ trả lại các khoản phí đã nộp. 

Bước 2: Thẩm định hình thức

Sau khi đơn đăng ký đã được tiếp nhận, đơn đăng ký sẽ được chuyên viên của Cục SHTT thẩm định hình thức. Giai đoạn này là giai đoạn bắt buộc, áp dụng với các đơn đăng ký trong nước và đơn đăng ký quốc tế chỉ định vào Việt Nam.  

Mục tiêu nhằm xác định xem đơn có đáp ứng các yêu cầu của đơn hợp lệ theo quy định hay không. Theo đó:  

• Nếu đơn đăng ký đáp ứng điều kiện về hình thức: Cục SHTT ra thông báo chấp thuận đơn hợp lệ9 và đơn đăng ký sẽ được chuyển đến giai đoạn xử lý tại Bước 3 – Công bố đơn. 

• Nếu đơn đăng ký chưa đáp ứng điều kiện về hình thức: Cục SHTT ra thông báo yêu cầu điều chỉnh, bổ sung các nội dung, tài liệu còn thiếu sót. Người nộp đơn sẽ (1) đồng ý khắc phục những thiếu sót của mình và gửi lại cho Cục SHTT, tùy từng trường hợp có thể sẽ phải nộp phí, lệ phí bổ sung đơn hoặc (2) nộp văn bản giải trình với Cục SHTT để xử lý,… Trong trường hợp Cục Sở hữu trí tuệ đã yêu cầu sửa chữa, người nộp đơn vẫn không sửa hoặc sửa không đạt yêu cầu thì đơn cũng bị coi là không hợp lệ.  

Điều kiện hợp lệ của đơn đăng ký là có đầy đủ văn bản tối thiểu trong hồ sơ, và không nằm trong nhóm các trường hợp sau đây:

• Được viết bằng ngôn ngữ khác với tiếng Việt. 
• Tờ khai không ghi đầy đủ thông tin của tác giả. 
• Có bằng chứng về việc người nộp đơn không đủ quyền đăng ký. 
• Đơn đăng ký trái với quy định tại điều 89 Luật Sở hữu trí tuệ. 
• Đơn đăng ký có một trong các thiếu sót như chưa đủ văn bản, chưa nộp lệ phí hoặc thiếu giấy ủy quyền.  
• Có bằng chứng về việc đối tượng trong đơn đăng ký không nhận được sự bảo hộ của nhà nước, quy định tại điều 59,64,69,73 và 80 của Luật Sở hữu trí tuệ. 

Bước 3: Công bố đơn đăng ký sáng chế hợp lệ trên Công báo sở hữu công nghiệp của Cục SHTT 

Thông tin liên quan đến đơn đã được chấp nhận hợp lệ được Cục Sở hữu trí tuệ công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp. Người nộp đơn phải nộp phí công bố đơn.

Thời gian công bố đơn hợp lệ như sau: 

• Đơn đăng ký sáng chế được công bố trong tháng thứ mười chín kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn, nếu đơn không có ngày ưu tiên hoặc trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ, tuỳ theo ngày nào muộn hơn. 
• Đơn đăng ký sáng chế theo Hiệp ước hợp tác về sáng chế (sau đây gọi là “đơn PCT”) được công bố trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ sau khi đơn đã vào giai đoạn quốc gia; 
• Đơn đăng ký sáng chế có yêu cầu công bố sớm được công bố trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày Cục SHTT nhận được yêu cầu công bố sớm hoặc kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ, tuỳ theo ngày nào muộn hơn. 

Bước 4: Thẩm định nội dung

Mục đích của việc thẩm định nội dung đơn là đánh giá khả năng được bảo hộ của đối tượng nêu trong đơn theo các điều kiện bảo hộ, xác định phạm vi (khối lượng) bảo hộ tương ứng. 

Lưu ý: Thủ tục thẩm định nội dung không áp dụng đối với đơn đăng ký thiết kế bố trí. 

Quá trình thẩm định nội dung đơn sẽ được Cục SHTT thực hiện khi người nộp đơn đăng ký sáng chế hoặc bất kỳ người thứ ba có yêu cầu Cục SHTT thực hiện thủ tục xét nghiệm nội dung và nộp phí thẩm định nội dung đơn. Cụ thể:  

• Đối với đơn đăng ký sáng chế: trong thời hạn bốn mươi hai tháng kể từ ngày nộp đơn hoặc kể từ ngày ưu tiên trong trường hợp đơn được hưởng quyền ưu tiên; hoặc  

• Đối với đơn đăng ký sáng chế có yêu cầu cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích: ba mươi sáu tháng kể từ ngày nộp đơn hoặc kể từ ngày ưu tiên trong trường hợp đơn được hưởng quyền ưu tiên.  

Trường hợp không có yêu cầu thẩm định nội dung nộp trong thời hạn nêu trên này thì đơn đăng ký sáng chế được coi như đã rút tại thời điểm kết thúc thời hạn đó. 

Bước 5: Nộp lệ phí cấp văn bằng, đăng bạ, công bố văn bằng hoàn tất 

Nếu đơn đăng ký đã đáp ứng quy trình thẩm định nội dung tại Bước 4, Cục SHTT sẽ thông báo dự định cấp văn bằng bảo hộ và gửi đến người nộp đơn. Theo đó, người nộp đơn cần tiến hành nộp đầy đủ và đúng hạn các khoản phí, lệ phí theo yêu cầu của Cục SHTT. Trường hợp nếu người nộp đơn không nộp phí, lệ phí đầy đủ và đúng hạn có thể dẫn đến đơn đăng ký bị từ chối bảo hộ.  

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày người nộp đơn nộp đầy đủ và đúng hạn các khoản phí và lệ phí, Cục Sở hữu trí tuệ tiến hành thủ tục cấp văn bằng bảo hộ theo quy định tại Điều 118 của Luật Sở hữu trí tuệ.

2. Hậu quả pháp lý của việc không tuân thủ

Việc chủ đơn không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ một trong các bước theo cách thức nộp đơn đăng ký nêu trên sẽ dẫn đến thời gian xử lý đơn sẽ bị kéo dài. Trong một số trường hợp đơn sẽ bị từ chối xem xét vì chủ đơn đã không phản hồi trong thời hạn yêu cầu hoặc đã không nộp đầy đủ và đúng hạn các khoản phí, lệ phí. Việc đơn bị từ chối xử lý sẽ không được Cục SHTT xem xét và cấp Bằng bảo hộ độc quyền sáng chế và làm mất quyền ưu tiên của chủ đơn. Điều này có nghĩa là chủ đơn chưa thể xác lập quyền bảo hộ đối với sáng chế vì quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật SHTT hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Chia sẻ: