Phạt vi phạm hợp đồng đối với nhà thầu liên danh

So với Luật Đấu thầu 2013, Luật Đấu thầu 2023 đã bổ sung thêm đối tượng áp dụng là gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Sự thay đổi này đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ cộng đồng nhà thầu, nhất là trong bối cảnh số lượng các gói thầu của công ty con của doanh nghiệp nhà nước không ngừng gia tăng. Các gói thầu này luôn yêu cầu khắt khe về năng lực của nhà thầu. Phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ không thể đáp ứng được các yêu cầu này nên việc đấu thầu liên danh trở nên phổ biến, Tuy nhiên, nhiều nhà thầu tham gia liên danh chưa nắm rõ quy định về phạt vi phạm trong lĩnh vực đấu thầu. Trước tình hình đó, bài viết này sẽ tập trung phân tích các khía cạnh quan trọng của chế tài phạt vi phạm trong hoạt động đấu thầu. 

1. Về mức phạt vi phạm 

Trước hết, hoạt động đấu thầu được xem là một hoạt động thương mại, chịu sự điều chỉnh của pháp luật thương mại, vì các bên tham gia đấu thầu đều hướng đến mục tiêu sinh lợi. Do pháp luật đấu thầu không có quy định cụ thể về mức phạt vi phạm hợp đồng, vấn đề này sẽ được áp dụng theo các quy định của pháp luật thương mại. 

Theo đó, đối với hợp đồng giữa các nhà thầu liên danh và chủ đầu tư cũng như thỏa thuận liên danh, mức phạt vi phạm không được vượt quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm. 

2. Về các trường hợp bị áp dụng chế tài phạt vi phạm 

Theo Điều 300 Luật Thương mại 2005, chế tài phạt vi phạm chỉ được áp dụng khi các bên đã thỏa thuận rõ ràng và quy định cụ thể trong hợp đồng giữa chủ đầu tư và các nhà thầu liên danh. Như vậy, nếu hợp đồng không quy định về vấn đề này, các bên không có quyền áp dụng chế tài này mà chỉ có thể sử dụng các chế tài khác như yêu cầu bồi thường thiệt hại. 

3. Về chủ thể bị áp dụng chế tài phạt vi phạm  

Theo quy định tại Điều 131.22(a) Nghị định 24/2024/NĐ-CP, trong trường hợp một hoặc một số thành viên trong liên danh nhà thầu vi phạm hợp đồng, toàn bộ các thành viên trong liên danh đều bị áp dụng phạt vi phạm. Điều này đồng nghĩa với việc, dù không vi phạm hợp đồng, các thành viên còn lại trong liên danh vẫn bị xử lý cùng với nhà thầu vi phạm. 

Quy định này xuất phát từ tính chất đặc thù của đấu thầu liên danh, trong đó các thành viên sẽ chịu trách nhiệm liên đới đối với các nghĩa vụ chung đã cam kết với chủ đầu tư. Mục tiêu của quy định là đảm bảo tính ràng buộc trách nhiệm và khuyến khích sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên trong quá trình thực hiện hợp đồng.   

Do đó, để giảm thiểu rủi ro, các nhà thầu khi tham gia liên danh cần thỏa thuận rõ ràng về trách nhiệm, quyền hạn và biện pháp xử lý nội bộ trong trường hợp phát sinh vi phạm, đồng thời giám sát lẫn nhau để đảm bảo tuân thủ các cam kết hợp đồng. Chẳng hạn như nếu một nhà thầu vi phạm hợp đồng khiến các thành viên khác trong liên danh bị phạt, thì nhà thầu vi phạm sẽ phải chịu một khoản phạt tương ứng với mức phạt mà các nhà thầu không vi phạm phải gánh chịu.  

4. Về cách thức nộp phạt  

Pháp luật hiện hành không quy định cụ thể việc phạt vi phạm sẽ được thực hiện theo tỷ lệ liên danh hay riêng lẻ trong trường hợp có một hoặc một số nhà thầu liên danh vi phạm hợp đồng. Theo đó, việc nộp phạt sẽ phụ thuộc vào thỏa thuận giữa các nhà thầu và chủ đầu tư. Chính vì vậy, các nhà thầu liên danh cần quy định rõ vấn đề này trong thỏa thuận liên danh và hợp đồng với chủ đầu tư.  

Bài viết liên quan:

1/ Mức phạt vi phạm hợp đồng xây dựng theo quy định pháp luật

2/ 04 Lưu Ý Về Điều Khoản Phạt Vi Phạm Hợp Đồng

3/ Áp dụng đồng thời chế tài phạt vi phạm và lãi chậm trả đối với vi phạm thời hạn thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng thương mại

Chia sẻ: