Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài hoạt động môi giới bảo hiểm tại Việt Nam

Rủi ro là một sự việc tiêu cực xảy ra đối với một sự vật, hiện tượng. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro có thể từ khách quan hoặc chủ quan nhưng hậu quả mà rủi ro mang lại thường là không tốt.  Và bảo hiểm, một trong những phương thức giải quyết hậu quả về mặt tổn thất tài chính do rủi ro mang lại, là hình thức quản lý rủi ro, chủ yếu được sử dụng để bảo hiểm cho những rủi ro ngẫu nhiên hoặc tổn thất có thể xảy ra. Tuy nhiên, nhận thức về bảo hiểm của cá nhân, tổ chức tại Việt Nam chỉ mới hình thành và phát triển trong một thời gian ngắn khi cuộc sống vật chất, tinh thần của mọi người càng được nâng cao. Do đó, tại thời điểm hiện tại, Việt Nam là một thị trường mới, tiềm năng thu hút các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư hoạt động dịch vụ bảo hiểm.  

1. Điều kiện hoạt động môi giới bảo hiểm của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam 

Sự phát triển của thị trường bảo hiểm và công ty bảo hiểm không thể thiếu sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp môi giới bảo hiểm. Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm là một tổ chức trung gian giữa doanh nghiệp bảo hiểm và khách hàng, đại diện quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm để làm việc với các doanh nghiệp bảo hiểm. Doanh nghiệp môi giới sẽ thực hiện công việc đàm phán, thu xếp giao kết hợp đồng bảo hiểm giữa doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm. Đồng thời, doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện hoạt động tư vấn cho bên mua bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro, lựa chọn loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, biểu phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm cũng như thực hiện việc cung cấp thông tin về loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm. Với đặc thù hoạt động môi giới bảo hiểm là hoạt động nhạy cảm, người môi giới cần nhiều kiến thức chuyên môn, doanh nghiệp hoạt động môi giới bảo hiểm phải đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật và thực hiện xin cấp Giấy phép thành lập và hoạt động môi giới tại Bộ Tài Chính. 

Đối với nhà đầu tư nước ngoài, dịch vụ môi giới bảo hiểm là ngành nghề kinh doanh được Việt Nam cam kết mở cửa trong Biểu cam kết Thương mại Dịch vụ (“Biểu cam kết WTO”). Theo đó, nhà đầu tư nước ngoài được quyền góp vốn thành lập công ty môi giới bảo hiểm tại Việt Nam với tỷ lệ vốn góp không hạn chế. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật chuyên ngành, ngoài các điều kiện chung khi tham gia góp vốn thành lập doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, tổ chức nước ngoài cần phải đáp ứng các điều kiện sau để xin cấp Giấy phép thành lập và hoạt động môi giới:  

• Tổ chức nước ngoài phải là doanh nghiệp môi giới bảo hiểm nước ngoài. Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm nước ngoài này phải đạt được chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền tại nước ngoài về việc thành lập doanh nghiệp môi giới bảo hiểm tại Việt Nam, trừ trường hợp quy định pháp luật của nước ngoài không yêu cầu phải có văn bản chấp thuận.  
• Có ít nhất 07 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực môi giới bảo hiểm và doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực môi giới bảo hiểm; 
• Không vi phạm nghiêm trọng pháp luật về hoạt động môi giới bảo hiểm của nước nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính trong thời hạn 03 năm liền kề trước năm nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép. 

2. Các hình thức sở hữu để nhà đầu tư nước ngoài sở hữu công ty môi giới bảo hiểm  

Để thực hiện hoạt động đầu tư vào Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài có thể lựa chọn nhiều hình thức đầu tư khác nhau theo quy định của Luật Đầu tư. Trong đó, hai hình thức đầu tư được nhà đầu tư nước ngoài ưu tiên lựa chọn là (1) đầu tư thành lập tổ chức kinh tế và (2) đầu tư góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty Việt Nam.  

Đối với việc đầu tư để sở hữu công ty môi giới bảo hiểm tại Việt Nam, tùy thuộc vào nhu cầu thực tế, nhà đầu tư có thể lựa chọn một trong hai hình thức đầu tư (1) và (2) như nêu trên. Tuy nhiên, dù lựa chọn hình thức đầu tư nào, nhà đầu tư nước ngoài vẫn phải đáp ứng điều kiện để xin cấp Giấy phép thành lập và hoạt động môi giới như đã đề cập ở trên. Thực tế cho thấy rằng để nhà đầu tư nước ngoài đáp ứng đủ điều kiện sở hữu trực tiếp một công ty môi giới bảo hiểm tại Việt Nam là rất khó. Do đó, việc đầu tư theo hình thức thành lập công ty mới hoặc mua vốn trực tiếp từ cổ đông/ thành viên của công ty Việt Nam để sở hữu công ty môi giới bảo hiểm có vốn đầu tư nước ngoài cơ bản khó thực hiện. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, nhà đầu tư nước ngoài nên sở hữu gián tiếp công ty môi giới bảo hiểm thông qua việc sở hữu các công ty con mà công ty con hoạt động môi giới bảo hiểm sẽ là công ty Việt Nam, tức là không thuộc các trường hợp phải đáp ứng điều kiện và thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định đối với nhà đầu tư nước ngoài được quy định tại Luật Đầu tư.  

Ngoài ra, để đáp ứng điều kiện tổ chức tham gia góp vốn từ 10% vốn điều lệ trở lên phải hoạt động kinh doanh có lãi trong 03 năm liền kề trước năm nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép, nhà đầu tư nước ngoài cần ưu tiên chọn mua lại các công ty đã có lãi trong 03 năm liền kề hơn việc thành lập hoặc mua lại các công ty mới không đáp ứng.  

Chia sẻ: