Quy định về bán buôn trong viễn thông theo Luật viễn thông 2023

So với Luật Viễn thông 2009 vốn chỉ quy định về kết nối và sử dụng chung cơ sở hạ tầng, Luật Viễn thông 2023 đã lần đầu tiên bổ sung khung pháp lý toàn diện về hoạt động bán buôn viễn thông. Điều này bao gồm các quy định về mua bán, bán lại lưu lượng và dịch vụ viễn thông, tạo môi trường cạnh tranh công bằng và thúc đẩy sự phát triển của ngành.

1. Hiểu thế nào về hoạt động bán buôn trong viễn thông

Luật Viễn thông 2023 đã chính thức định nghĩa hoạt động bán buôn trong viễn thông là việc doanh nghiệp viễn thông cho doanh nghiệp viễn thông khác thuê mạng viễn thông hoặc mua lưu lượng, dịch vụ viễn thông của mình để phục vụ việc cung cấp dịch vụ viễn thông. Định nghĩa này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc làm rõ phạm vi và bản chất của hoạt động bán buôn trong lĩnh vực viễn thông. 

Luật Viễn thông 2023 và Thông tư 08/2024/TT-BTTTT đã đưa ra một khuôn khổ pháp lý toàn diện về hoạt động bán buôn trong viễn thông, thiết lập các nguyên tắc cơ bản và cụ thể hóa thành những quy định chi tiết, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực thi trong thực tiễn. 

Ưu điểm nổi bật của khung pháp lý mới là việc đặt ra các yêu cầu cụ thể về tính công bằng và minh bạch trong hoạt động bán buôn. Đặc biệt, quy định về không phân biệt đối xử giữa các đơn vị và việc xây dựng giá dựa trên các yếu tố khách quan sẽ góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng. Việc yêu cầu minh bạch hóa thông tin về giá, tiêu chuẩn kỹ thuật và chất lượng dịch vụ cũng là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia thị trường. 

Tuy nhiên, khung pháp lý này cũng đặt ra một số thách thức đáng kể. Thứ nhất, việc tuân thủ các yêu cầu về minh bạch thông tin và xây dựng giá có thể tạo ra gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp. Thứ hai, việc đảm bảo “công bằng” và “hợp lý” trong thực tiễn có thể gặp khó khăn do tính chủ quan trong việc đánh giá các tiêu chí này.

2. Nghĩa vụ công khai Thỏa thuận mẫu cung cấp dịch vụ bán buôn viễn thông

Điều 5 của Thông Tư 08/2024/TT-BTTTT quy định chi tiết về nghĩa vụ công khai Thỏa thuận mẫu cung cấp dịch vụ bán buôn trong lĩnh vực viễn thông, áp dụng đối với các doanh nghiệp viễn thông. Theo đó, doanh nghiệp viễn thông thống lĩnh thị trường có nghĩa vụ xây dựng và công khai Thỏa thuận mẫu trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày ký kết thỏa thuận với bên mua buôn. Đối với các doanh nghiệp không thống lĩnh thị trường, việc xây dựng Thỏa thuận mẫu được thực hiện trên cơ sở tự nguyện, trừ trường hợp không đạt được thỏa thuận với bên mua buôn. 

Việc yêu cầu công khai Thỏa thuận mẫu tạo ra tính minh bạch và công khai trong toàn bộ thị trường. Điều này được củng cố thêm bởi việc thiết lập một khung pháp lý rõ ràng về thời hạn và trách nhiệm của các bên liên quan. Tuy nhiên, việc thiếu các quy định cụ thể về hình thức và phương thức công khai có thể dẫn đến sự không đồng nhất trong cách thực hiện giữa các doanh nghiệp. Một điểm đáng lưu ý khác là sự thiếu vắng hướng dẫn chi tiết về quy trình xử lý khi cần thay đổi hoặc điều chỉnh nội dung Thỏa thuận mẫu sau khi đã công khai. 

Nhìn chung, mặc dù quy định này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa hoạt động bán buôn viễn thông, việc bổ sung và hoàn thiện thêm các quy định chi tiết là cần thiết để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong quá trình thực thi.

3. Các nội dung của Thỏa thuận cung cấp dịch vụ bán buôn

Điều 6 Thông tư 08/2024/TT-BTTTT đã thiết lập một khuôn khổ pháp lý về nội dung của Thỏa thuận cung cấp dịch vụ bán buôn trong lĩnh vực viễn thông. Quy định này đặt ra những yêu cầu cơ bản về hình thức và nội dung của thỏa thuận, nhằm đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia.

a. Yêu cầu về hình thức và tính minh bạch

Thông tư yêu cầu thỏa thuận phải được lập thành văn bản với đầy đủ các nội dung thiết yếu về giá cả, chất lượng dịch vụ và các điều khoản cung cấp dịch vụ. Điểm đáng chú ý là yêu cầu về tính minh bạch và rõ ràng trong cách thức trình bày, đặc biệt là việc sử dụng đúng tên gọi dịch vụ theo Danh mục thị trường dịch vụ viễn thông do Nhà nước quản lý.

b. Các yếu tố kỹ thuật và vận hành

Thỏa thuận cần bao gồm các quy định chi tiết về đặc tính kỹ thuật và yêu cầu vận hành. Điều này không chỉ bao gồm thông tin về cấu hình mạng mà còn cả các tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ đã được công bố. Đặc biệt quan trọng là các yêu cầu kỹ thuật mà bên mua buôn phải tuân thủ để đảm bảo an toàn cho mạng lưới của bên bán buôn.

c. Khía cạnh thương mại và bảo vệ quyền lợi

Về mặt thương mại, thỏa thuận phải quy định rõ các điều khoản về giá cả, phương thức thanh toán và quy trình đối soát. Đáng chú ý là các quy định về bảo mật thông tin và quyền riêng tư của dữ liệu, phản ánh xu hướng ngày càng tăng về bảo vệ dữ liệu trong lĩnh vực viễn thông. Thỏa thuận cũng cần có các điều khoản về chấm dứt hợp đồng, bồi thường thiệt hại và giải quyết tranh chấp, tạo nên một khuôn khổ pháp lý đầy đủ cho việc bảo vệ quyền lợi của các bên. 

Thỏa thuận cung cấp dịch vụ bán buôn bao gồm tối thiểu các nội dung sau đây: 

a) Yêu cầu, nguyên tắc cung cấp dịch vụ;

b) Quy trình, thủ tục cung cấp dịch vụ;

c) Mô tả các dịch vụ sẽ được cung cấp, bao gồm các đặc tính kỹ thuật (gồm thông tin về cấu hình mạng khi cần thiết để sử dụng hiệu quả quyền truy cập mạng);

d) Tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ bao gồm tối thiểu các chỉ tiêu chất lượng dịch vụ đã thực hiện công bố chất lượng dịch vụ;

đ) Yêu cầu về vận hành và kỹ thuật mà doanh nghiệp mua buôn phải tuân thủ để đảm bảo tránh gây tổn hại cho mạng của doanh nghiệp bán buôn; 

e) Nội dung về kết nối viễn thông theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông (trong trường hợp thuê mạng);

g) Điều khoản về giá và thủ tục đối soát, thanh toán tiền sử dụng dịch vụ;

h) Hình thức thanh toán tiền sử dụng dịch vụ;

i) Quy trình thực hiện khi có thay đổi (bổ sung, cắt giảm) dịch vụ;

k) Giải pháp bảo đảm an toàn cơ sở hạ tầng, an ninh thông tin;

l) Quy định về bảo mật thông tin và quyền riêng tư của dữ liệu được sử dụng trong quá trình cung cấp và sử dụng dịch vụ;

m) Quyền và nghĩa vụ khác của doanh nghiệp mua buôn/bán buôn (nếu có);

n) Quy định về quyền chấm dứt Thỏa thuận, đền bù thiệt hại trong trường hợp một trong hai bên doanh nghiệp không thực hiện đúng cam kết trong Thỏa thuận;

o) Giải quyết tranh chấp, bồi thường, khiếu nại;

p) Thông tin liên hệ.

Luật Viễn thông 2023 và Thông tư 08/2024/TT-BTTTT đã tạo một khung pháp lý về hoạt động bán buôn trong viễn thông. Mặc dù còn một số thách thức trong việc thực thi, như gánh nặng hành chính và tính chủ quan trong đánh giá các tiêu chí, khung pháp lý mới này đã đặt nền móng cho sự phát triển của thị trường viễn thông Việt Nam, hướng tới một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch hơn. 

Bài viết liên quan:

1/ Kinh doanh dịch vụ Tổ chức bảo vệ dữ liệu cá nhân theo dự thảo luật bảo vệ dữ liệu cá nhân

2/ Khung pháp lý đánh giá hoạt động ESG và kinh doanh bền vững tại Việt Nam

3/ Thông tin của người tiêu dùng theo quy định của luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023

Chia sẻ: