Nhà đầu tư Trung Quốc trong ngành sản xuất nội thất tại Việt Nam

Theo báo cáo số liệu đầu tư năm 2024, Trung Quốc là đối tác dẫn đầu về số dự án đầu tư mới (chiếm 28,3% tổng dự án đầu tư tại Việt Nam) và đứng thứ 3 về tổng vốn đầu tư vào Việt Nam (4.732,1 triệu USD). Điều này khẳng định rằng Việt Nam luôn sẵn sàng chào đón các dự án từ nhà đầu tư Trung Quốc, đồng thời cho thấy làn sóng đầu tư từ Trung Quốc vào Việt Nam đang không ngừng gia tăng mạnh mẽ. 

Trong đó, nhóm ngành chiếm tỷ lệ đầu tư cao nhất thuộc về nhóm ngành Công nghiệp, chế biến, chế tạo chiếm 66,9% so với các nhóm ngành kinh doanh khác.(1) 

Do đó, việc các nhà đầu tư Trung Quốc lựa chọn Việt Nam làm điểm đến để xây dựng và vận hành các nhà máy sản xuất nội thất là một quyết định đầy tiềm năng và thuận lợi. 

Bài viết này sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư Trung Quốc cái nhìn tổng quan về khung pháp lý và những quy định cơ bản cần lưu ý khi thành lập nhà máy sản xuất nội thất tại Việt Nam. 

1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động đầu tư và sản xuất tại Việt Nam  

• Đối với điều kiện gia nhập thị trường:  

Đối với hoạt động sản xuất nội thất không thuộc Danh mục ngành nghề bị cấm theo quy định tại Điều 6 Luật Đầu tư 2020 và cũng không thuộc Danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định tại Phụ lục I kèm theo Nghị định số 31/2021/NĐ-CP. Bên cạnh đó, Việt Nam không hạn chế nhà đầu tư Trung Quốc kinh doanh hoạt động này. Do đó, Nhà đầu tư Trung Quốc hoàn toàn có quyền đầu tư vào Việt Nam để thành lập công ty sở hữu 100%.  

• Đối với điều kiện thuê đất, sử dụng đất cho hoạt động sản xuất: 

Căn cứ điều 43 Luật Đất Đai 2024, Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được quyền thuê đất, thuê lại đất trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp để hoạt động kinh doanh và được quyền lựa chọn 2 hình thức trả tiền thuê đất một lần và trả tiền thuê đất hàng năm.  

Do đó, Nhà đầu tư nước ngoài có thể ký các thỏa thuận về việc thuê đất, hoặc thuê lại nhà xưởng trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp để xác định quyền sử dụng địa điểm để thực hiện dự án đầu tư để bổ sung vào hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án sản xuất nội thất. Sau khi Nhà đầu tư Trung Quốc hoàn thành các thủ tục thành lập công ty thì công ty sau khi thành lập sẽ ký kết Hợp đồng thuê chính thức với các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và tiến hành các công việc để đưa dự án sản xuất nội thất vào hoạt động. 

2. Loại hình thành lập công ty đối với Nhà đầu tư Trung Quốc 

Nhà đầu tư Trung Quốc có thể lựa chọn các loại hình doanh nghiệp sau để có thể thành lập tại Việt Nam cho hoạt động sản xuất nội thất: 

• Công ty TNHH Một thành viên: Nhà đầu tư Trung Quốc sẽ sở hữu 100% vốn và kiểm soát toàn bộ hoạt động của công ty sau khi thành lập. 

• Công ty TNHH Hai thành viên: Nhà đầu tư Trung Quốc có thể hợp tác cùng với nhà đầu tư khác có thể cùng quốc tịch hoặc khác quốc tịch, hoặc liên doanh với chính cá nhân/tổ chức Việt Nam để cùng vận hành công ty.  

• Công ty cổ phần: Đối với loại hình này, Nhà đầu tư Trung Quốc phải hợp tác tối thiểu thêm 2 nhà đầu tư khác để có thể lựa chọn loại hình doanh nghiệp này.   

3. Các vấn đề pháp lý trong quá trình hoạt động sản xuất  

• Quy định về lao động: Nhà đầu tư Trung Quốc sau khi thành lập có thể tiến hành tuyển dụng lao động để làm việc cho dự án sản xuất nội thất bao gồm: lao động Việt Nam và Lao động nước ngoài ngay cả lao động Trung Quốc. 

Tuy nhiên, khi tuyển dụng lao động Trung Quốc, Công Ty cần thực hiện các bước sau: 

• • Đăng tuyển dụng lao động Việt Nam cho vị trí dự kiến tuyển dụng lao động nước ngoài; 

• • Giải trình nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài nếu không tuyển dụng được lao động Việt Nam cho ví trị dự kiến tuyển dụng; 

• • Nếu được Sở lao động chấp thuận về việc sử dụng lao động nước ngoài, Công Ty có thể nộp hồ sơ xin giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài; 

• • Sau khi có giấy phép lao động, Công Ty và người lao động nước ngoài có thể ký hợp đồng lao động với thời hạn tối đa bằng với thời hạn giấy phép lao động là 2 năm. 

Quy trình tuyển dụng lao động nước ngoài tại Việt Nam thường mất nhiều thời gian và đòi hỏi thủ tục phức tạp. Vì vậy, các nhà đầu tư Trung Quốc nên cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn các vị trí chủ chốt để bố trí lao động từ chính quốc gia mình hoặc luân chuyển sang Việt Nam nhằm đảm bảo hiệu quả trong quản lý dự án. 

• Quy định về bảo vệ môi trường: 

Tùy thuộc vào Quy mô, công suất, loại hình sản xuất, Diện tích sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển, quy mô khai thác tài nguyên thiên nhiên, yếu tố nhạy cảm về môi trường gồm khu dân cư tập trung; nguồn nước được dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt … mà phân loại dự án đầu tư và xác định các điều kiện, giấy phép mà Công ty phải thực hiện xin cấp phép trước khi hoạt động.(2)  

Vấn đề môi trường là vấn đề khá quan trọng và được các cơ quan nhà nước quan tâm và chú trọng. Do đó, Nhà đầu tư Trung Quốc cũng cần liên hệ đến các chuyên gia, đơn vị tư vấn về môi trường để có thể đảm bảo việc tuân thủ các điều kiện về bảo vệ môi trường, xin cấp các giấy phép phù hợp với loại dự án của công ty mình. 

4. Các rủi ro pháp lý tiềm ẩn và cách phòng ngừa 

• Rủi ro về tranh chấp đất đai và hợp đồng thuê đất/nhà xưởng: 

Với hạn chế về ngôn ngữ và hiểu biết pháp luật tại Việt Nam, các nhà đầu tư Trung Quốc có thể gặp rào cản và rủi ro trong quá trình đàm phán, đánh giá địa điểm thuê. Điều này dễ dẫn đến tranh chấp nếu không có sự hỗ trợ từ các đơn vị tư vấn pháp lý chuyên nghiệp. Một số vấn đề thường gặp bao gồm: quy hoạch khu đất không phù hợp với hoạt động sản xuất nội thất, bên cho thuê không đủ điều kiện pháp lý để cho thuê, hoặc khó khăn trong việc xin cấp phép thành lập công ty. Những vấn đề này có thể làm chậm trễ hoặc cản trở quá trình đầu tư. 

• Tranh chấp với đối tác hoặc nhà cung cấp: 

Việc thiếu hiểu biết về quy định pháp luật cũng như bối cảnh thực tiễn của ngành sản xuất nội thất tại Việt Nam có thể khiến nhà đầu tư lựa chọn sai nhà cung cấp hoặc đối tác, gây ra thiệt hại tài chính và làm gián đoạn tiến độ dự án. Một số ví dụ cụ thể bao gồm: chưa hoàn tất hoặc cập nhật giấy phép xây dựng cho các công trình trên đất, không đáp ứng tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy, hoặc lựa chọn nhà cung cấp nguyên vật liệu không đảm bảo uy tín, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ đưa dự án vào hoạt động. 

• Biện pháp kiểm soát và phòng tránh vi phạm pháp luật: 

Để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa hiệu quả đầu tư, các nhà đầu tư Trung Quốc nên hợp tác với các đơn vị tư vấn pháp lý chuyên nghiệp để được hỗ trợ toàn diện về pháp lý cho dự án sản xuất nội thất. Đồng thời, việc làm việc với một đơn vị tư vấn tài chính uy tín sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng thể về bức tranh tài chính và chuẩn bị nguồn vốn phù hợp, giảm thiểu rủi ro trước khi bắt đầu triển khai đầu tư tại Việt Nam. 

5. Đề xuất và khuyến nghị cho nhà đầu tư Trung Quốc 

• Lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp với quy định pháp luật Việt Nam. 

• Đảm bảo tuân thủ pháp luật về lao động, thuế và môi trường.  

• Hợp tác với đơn vị tư vấn pháp lý chuyên nghiệp để quản lý các rủi ro. 

Tóm lại, việc am hiểu sâu sắc các vấn đề pháp lý khi đầu tư vào ngành sản xuất nội thất tại Việt Nam đóng vai trò then chốt, giúp nhà đầu tư Trung Quốc không chỉ nắm vững khung pháp lý mà còn có sự chuẩn bị tài chính phù hợp để đảm bảo dự án vận hành ổn định và hiệu quả trong thời gian dài. Đồng thời, sự đồng hành của các chuyên gia pháp lý giàu kinh nghiệm là yếu tố cần thiết, giúp doanh nghiệp xây dựng nền tảng kinh doanh bền vững và đảm bảo tuân thủ pháp luật một cách toàn diện. 

(1) Tình hình thu hút đầu tư nước ngoài năm 2024 

(2) Điều 28 Luật Bảo Vệ Môi Trường 2020 

Bài viết liên quan:

1/ Nhà đầu tư Hàn Quốc hoạt động bán buôn, bán lẻ xe máy điện tại Việt Nam

2/ Nhà đầu tư Hong Kong hoạt động dịch vụ kiến trúc và tư vấn kỹ thuật tại Việt Nam

3/ Nhà đầu tư nước ngoài kinh doanh nhà hàng ngoài trung tâm thương mại

Chia sẻ: