Vai trò của kết luận giám định trong việc xử lý hành vi xâm phạm quyền Sở hữu trí tuệ

1. Mối liên hệ giữa kết luận giám định và giải quyết xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ 

Khung pháp lý về sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, đặc biệt là Luật Sở hữu trí tuệ, đã quy định rõ vai trò của giám định sở hữu trí tuệ trong việc xác định hành vi xâm phạm. Kết luận giám định do VIPRI ban hành là một nguồn chứng cứ quan trọng, mang tính chuyên môn cao, giúp các cơ quan như Tòa án, Cơ quan Công an, Hải quan,… có căn cứ để đánh giá mức độ tương đồng, khả năng gây nhầm lẫn hoặc các yếu tố khác liên quan đến hành vi xâm phạm quyền. 

Đặc biệt, trong các vụ việc phức tạp liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ như sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu hoặc quyền tác giả, kết luận giám định đóng vai trò then chốt trong việc làm rõ các yếu tố chuyên môn mà các bên tranh chấp hoặc cơ quan có thẩm quyền thường khó tự đánh giá. Chẳng hạn như đối với sáng chế, việc xác định tính mới, trình độ sáng tạo, hay khả năng áp dụng công nghiệp đòi hỏi phải có hiểu biết sâu về kỹ thuật, công nghệ và các giải pháp kỹ thuật tương tự đã tồn tại hay với nhãn hiệu, cần làm rõ yếu tố khả năng phân biệt, mức độ tương tự gây nhầm lẫn về tên gọi, hình ảnh, màu sắc hoặc cấu trúc giữa nhãn hiệu bị nghi xâm phạm và nhãn hiệu đã đăng ký, đặc biệt khi các bên hoạt động trong cùng lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ. Tuy nhiên, trên thực tế các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan có thẩm quyền khác thường gặp nhiều khó khăn trong việc tự mình đánh giá các vấn đề kỹ thuật cũng như pháp lý nêu trên vì kiến thức về sở hữu trí tuệ mang tính đặc thù cao, đòi hỏi sự am hiểu chuyên sâu, liên ngành và kinh nghiệm thực tiễn phong phú. Việc xác định phạm vi bảo hộ, đánh giá tính tương đồng hay mức độ sao chép không chỉ dựa vào nhận định pháp lý thuần túy, mà còn cần vận dụng kiến thức kỹ thuật, mỹ thuật, công nghệ và thông lệ quốc tế. 

Vì vậy, việc tích hợp kết quả giám định từ VIPRI vào quá trình giải quyết tranh chấp không chỉ giúp nâng cao tính chính xác, khách quan của các quyết định mà còn góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý vụ việc. Thay vì phải mất nhiều thời gian để thu thập và đánh giá các bằng chứng phức tạp, cơ quan chức năng có thể dựa vào kết luận giám định để đưa ra phán quyết hoặc quyết định xử phạt phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về sở hữu trí tuệ. 

2. Giá trị pháp lý của kết luận giám định của Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ 

Kết luận giám định bằng văn bản do VIPRI ban hành được xem là một nguồn chứng cứ quan trọng, được pháp luật Việt Nam thừa nhận rộng rãi. Cụ thể, theo Điều 94 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, kết luận giám định là một trong mười nguồn chứng cứ mà các cơ quan tiến hành tố tụng có thể sử dụng trong suốt quá trình tố tụng. Tương tự, Điều 201.5 Luật Sở hữu trí tuệ 2022 cũng khẳng định kết luận giám định là một trong những cơ sở chứng cứ để các cơ quan có thẩm quyền xem xét khi giải quyết các vụ việc liên quan đến sở hữu trí tuệ. Vì vậy, kết luận giám định đóng vai trò then chốt như một bằng chứng mang tính chuyên môn cao để các cơ quan thực thi pháp luật sẽ xem xét kỹ lưỡng để giải quyết, xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong quá trình tố tụng. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, mặc dù là nguồn chứng cứ quan trọng nhưng các cơ quan thực thi pháp luật không bị ràng buộc pháp lý hoàn toàn bởi kết luận giám định vì không phải lúc nào kết quả giám định cũng được xem là nguồn chứng cứ hợp pháp để giải quyết vụ án. Điều 108 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 có quy định khi đánh giá một nguồn chứng cứ, Tòa án phải căn cứ vào tính khách quan, tính liên quan và tính hợp pháp của chứng cứ. Do đó, nếu kết luận giám định không đáp ứng được các yếu tố trên thì cơ quan tiến hành tố tụng cũng không thể sử dụng kết luận giám định để giải quyết tranh chấp. 

Mặc dù không có tính ràng buộc tuyệt đối, kết luận giám định của VIPRI vẫn có khả năng ảnh hưởng đáng kể đến quan điểm ban đầu của các cơ quan thực thi về vụ việc. Kết luận giám định thường được xem là một tham chiếu quan trọng, thậm chí có thể định hướng hoặc củng cố quan điểm của các chuyên gia, cá nhân hoặc tổ chức mà cơ quan thực thi tham khảo ý kiến. Nó góp phần định hình một cái nhìn ban đầu, từ đó giúp quá trình thu thập và đánh giá các bằng chứng khác trở nên có trọng tâm và hiệu quả hơn.  

3. Giới thiệu dịch vụ giám định sở hữu công nghiệp của công ty luật Apolat Legal

Trong bối cảnh các tranh chấp sở hữu công nghiệp ngày càng phức tạp, việc xác định chính xác hành vi xâm phạm là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp. Tại Apolat Legal, chúng tôi cung cấp dịch vụ giám định sở hữu công nghiệp chuyên nghiệp, giúp khách hàng có được kết luận khoa học và pháp lý vững chắc, làm cơ sở cho các bước xử lý tiếp theo. Quy trình giám định sở hữu công nghiệp của Apolat Legal bao gồm: 

• Chuẩn bị yêu cầu giám định và các tài liệu cần thiết. 

• Gửi hồ sơ yêu cầu giám định đến Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ (VIPRI). 

• Theo dõi chặt chẽ quá trình đánh giá và phản hồi. 

• Báo cáo tiến độ và kết quả thường xuyên đến khách hàng. 

Trong suốt quá trình tư vấn, Apolat Legal sẽ luôn đồng hành và tư vấn cho Khách hàng vấn đề phát sinh trong việc giám định sở hữu công nghiệp. Bảo vệ và nâng cao lợi ích của khách hàng luôn là mục tiêu, sứ mệnh hàng đầu của Apolat Legal. 

Nếu còn bất cứ điều gì còn thắc mắc hoặc cần tư vấn, hãy liên hệ ngay với Apolat Legal qua:

• Phone: 0911 357 447
• Email: info@apolatlegal.com
• Website: apolatlegal.com

Bài viết liên quan

1. Hành vi cạnh tranh không lành mạnh theo luật sở hữu trí tuệ và luật cạnh tranh
2. Quy định và phương hướng xử lý vi phạm sở hữu trí tuệ tại Việt Nam
3. Thuyết hết quyền sở hữu trí tuệ

Chia sẻ: