Giải quyết tranh chấp về mã số HS

Hệ thống mã HS là căn cứ quan trọng trong việc phân loại hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến việc tính thuế, áp dụng các biện pháp quản lý và kiểm tra đối với hàng hóa nhập khẩu. Tuy nhiên, trong thực tế, có thể xảy ra các tranh chấp giữa doanh nghiệp và cơ quan hải quan về việc phân loại mã số HS của hàng hóa. Khi xảy ra tranh chấp về mã số HS, việc hiểu rõ trình tự và thủ tục xử lý là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ trình tự và thủ tục xử lý khi có tranh chấp về mã số HS giữa doanh nghiệp và cơ quan hải quan Việt Nam. 

1. Tầm quan trọng của mã số HS trong quản lý hải quan  

Mã số HS là mã phân loại hàng hóa theo hệ thống mã số quốc tế (Harmonized System) do Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) phát triển. Mã số này xác định loại hàng hóa và là cơ sở để tính thuế, thu phí và áp dụng các biện pháp kiểm tra, giám sát trong quá trình xuất nhập khẩu. 

Cơ quan hải quan sử dụng mã số HS để tính toán thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng (VAT) và áp dụng các quy định về xuất xứ hàng hóa, hạn ngạch, kiểm tra chất lượng và các biện pháp bảo vệ thương mại khác. Do đó, việc phân loại đúng mã số HS cho hàng hóa là hết sức quan trọng đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu. 

2. Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp về mã số HS 

Tranh chấp về mã số HS thường phát sinh khi: 

• Có sự khác biệt trong cách phân loại hàng hóa: Cơ quan hải quan và doanh nghiệp có thể hiểu và áp dụng các quy định phân loại hàng hóa khác nhau.

• Hàng hóa có tính chất phức tạp: Một số loại hàng hóa có đặc điểm không rõ ràng hoặc có tính chất đa dạng, khiến việc phân loại mã số HS gặp khó khăn.

• Các quy định pháp lý thay đổi: Sự thay đổi trong các thông tư, nghị định của cơ quan nhà nước về phân loại hàng hóa có thể dẫn đến sự không đồng nhất trong cách phân loại. 

• Doanh nghiệp không cung cấp đủ chứng từ, tài liệu: Thiếu các tài liệu, chứng từ cần thiết để chứng minh tính chất của hàng hóa cũng có thể là nguyên nhân gây tranh chấp. 

3. Trình tự, thủ tục xử lý tranh chấp về mã số HS 

Khi xảy ra tranh chấp về mã số HS của hàng hóa, doanh nghiệp có thể thực hiện các bước sau để giải quyết tranh chấp một cách hợp pháp và hiệu quả. 

Bước 1: Yêu cầu tách mẫu để giám định lại mã HS 

Khi tiến hành kiểm tra hải quan, cơ quan hải quan xác định mã số hàng hóa căn cứ hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa hoặc kết quả phân tích, giám định hàng hóa. Trường hợp không nhất trí với kết luận kiểm tra của cơ quan hải quan về tên hàng, mã số, xuất xứ, trọng lượng, chủng loại, chất lượng, trị giá hải quan thì người khai hải quan thực hiện khiếu nại hoặc được lựa chọn cơ quan, tổ chức giám định để thực hiện việc giám định hàng hóa theo quy định của pháp luật.  

Căn cứ vào kết quả phân tích, giám định mã hàng hóa, doanh nghiệp có thể yêu cầu cơ quan hải quan xem xét lại quyết định của mình. Trường hợp cơ quan hải quan không đồng ý với kết quả phân tích, giám định mà doanh nghiệp tự thực hiện, doanh nghiệp có thể thực hiện thủ tục khiếu nại hoặc khởi kiện theo các bước bên dưới. 

Bước 2: Thực hiện khiếu nại lần đầu 

Khi có sự không thống nhất về mã số HS, doanh nghiệp đầu tiên cần gửi đơn khiếu nại tới cơ quan hải quan nơi đang làm thủ tục hải quan cho lô hàng. Nội dung đơn khiếu nại phải rõ ràng, trình bày cụ thể về lý do doanh nghiệp không đồng ý với mã số HS mà cơ quan hải quan đã phân loại, đồng thời cung cấp các tài liệu, chứng cứ hỗ trợ yêu cầu của mình (ví dụ: hợp đồng, chứng từ vận chuyển, catalog sản phẩm, chứng nhận xuất xứ, v.v.). 

Thời hiệu khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày doanh nghiệp nhận được quyết định của cơ quan hải quan về việc ấn định mã số HS. 

Theo quy định của pháp luật, thời hạn để cơ quan hải quan giải quyết khiếu nại lần đầu không quá 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý. 

Bước 3: Khiếu nại lần 2 

Trong trường hợp doanh nghiệp vẫn không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại lần đầu thì có thể thực hiện khiếu nại lần 2 đến cơ quan cấp trên của cơ quan giải quyết khiếu nại lần 1.  

Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý.  

Bước 4: Khởi kiện ra Tòa án  

Nếu sau khi khiếu nại lần 2 mà doanh nghiệp vẫn không đồng ý với quyết định của cơ quan hải quan hoặc không nhận được giải quyết thỏa đáng, doanh nghiệp có thể khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án. Thời hiệu khởi kiện là 01 năm kể từ ngày doanh nghiệp nhận được kết quả giải quyết khiếu nại lần sau cùng.. 

Khi khởi kiện, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh yêu cầu của mình là hợp lý và có căn cứ pháp lý vững vàng.  

4. Một số lưu ý khi xử lý tranh chấp về mã số HS  

• Chuẩn bị đầy đủ tài liệu: Doanh nghiệp cần cung cấp đầy đủ các chứng từ, tài liệu hỗ trợ cho yêu cầu của mình như hợp đồng, hóa đơn, giấy chứng nhận xuất xứ, catalog sản phẩm, v.v.

• Theo dõi và nắm bắt quy định pháp lý: nắm rõ các quy định pháp luật liên quan đến mã số HS giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc phân loại hàng hóa. 

• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không chắc chắn về mã số HS, doanh nghiệp có thể tham khảo ý kiến từ các chuyên gia phân loại hàng hóa hoặc các tổ chức giám định độc lập hoặc thuê đơn vị tư vấn hỗ trợ trong suốt quá trình làm việc với cơ quan hải quan hoặc tòa án. 

 Bài viết liên quan:

1/ Thời hiệu khởi kiện tranh chấp dân sự

2/ Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng

3/ Quy định giải quyết tranh chấp tên miền vi phạm nhãn hiệu

Chia sẻ: